ระบบดับเพลิงด้วยสารสะอาด FM 200
เราคงจะปฏิเสธไม่ได้ว่าเมื่อพูดถึงการดับเพลิงแล้ว น้ำและผงเคมีแห้งนั้นถือเป็นตัวเลือกต้นๆ ที่ทุกคนนึกถึง แต่ว่าสารเหล่านี้ก็ไม่ได้มีคุณสมบัติครอบจักรวาลสามารถดับเพลิงได้ทุกแบบประเภทแต่อย่างใด ซึ่งไฟไหม้ที่เกิดจากเครื่องใช้ไฟฟ้า หรือในบริเวณที่มีเครื่องใช้ไฟฟ้าทำงานอยู่ ก็เป็นหนึ่งในไฟไหม้ประเภทหนึ่งที่สามัญสำนึกของคนทุกคนรู้ดีว่าไม่สมควรใช้น้ำดับอย่างยิ่ง ทั้งจากอันตรายจากไฟฟ้าดูด และความเสียหายกับเครื่องใช้ไฟฟ้าอื่นๆ ที่จะตามมาจากน้ำที่ซึมเข้าไปในวงจรเครื่องใช้ไฟฟ้า ซึ่งหากเป็นแค่พัดลมตัวหนึ่งก็อาจจะไม่กระไรอยู่ แต่กับเครื่องคอมพิวเตอร์เก็บงานสำคัญ หรือเซิฟเวอร์ฐานข้อมูลขนาดใหญ่ ความเสียหายจากการดับเพลิงที่เกิดในห้องเซิฟเวอร์หรือห้องคอมพิวเตอร์อาจจะมากกว่าความเสียหายจากไฟไหม้เสียอีก
นอกเหนือจากห้องไฟฟ้าแล้ว ห้องเก็บเอกสารสำคัญหรือห้องเก็บโบราณวัตถุก็เป็นอีกหนึ่งสถานที่ที่การดับเพลิงด้วยน้ำหรือผงเคมีจะก่อให้เกิดความเสียหายกับทรัพย์สินเป็นมูลค่าที่ประเมินไม่ได้ ทำให้พื้นที่เหล่านี้ไม่อาจใช้งานระบบดับเพลิงทั่วไปได้เช่นกัน
ยิ่งไปกว่านั้น การใช้น้ำหรือผงเคมีแห้งในการดับเพลิงจะทิ้งคราบสกปรกทำความเสียหายกับพื้นที่ไว้หลังการดับเพลิง ทำให้ต้องเสียเวลาและเงินในการเก็บกวาดและซ่อมแซมความเสียหายในบริเวณที่เกิดเพลิงไหม้ด้วย
ประวัติการดับเพลิงด้วยสารสะอาด FM 200
ด้วยเหตุผลที่กล่าวไปข้างต้น มนุษย์จึงได้ทำการเสาะหาสารดับเพลิงแบบสะอาด (Clean Agent) สำหรับใช้งานในพื้นที่สำคัญ ซึ่งสารดังกล่าวต้องไม่ทำความเสียหายกับทรัพย์สิน และไม่ต้องเสียเวลาเก็บกวาดหลังดับเพลิง และไม่นำไฟฟ้า
ในอดีต มนุษย์ได้คิดค้นก๊าซฮาโลเจนหรือ Halon ขึ้น ซึ่งมีคุณสมบัติตรงกับความต้องการที่กล่าวไปข้างต้น ดับเพลิงได้, ไม่ทำความเสียหายกับทรัพย์สิน, ไม่นำไฟฟ้า, และไม่ต้องทำการเก็บกวาดหลังการดับเพลิง แต่ว่าการศึกษาในภายหลังค้นพบว่าสาร Halon นั้นมีคุณสมบัติทำลายชั้นโอโซนในชั้นบรรยากาศของโลก จึงมีการลงนามในพิธีสาร Montreal ในปี 1984 เพื่อทำการยกเลิกการใช้สาร Halon ทำให้มนุษย์ต้องหาสารสะอาดดับเพลิงชนิดใหม่มาทดแทน ซึ่งหนึ่งในสารสะอาดสำหรับดับเพลิงที่คิดค้นมาทดแทน Halon ก็คือระบบดับเพลิง FM 200 หรืออีกชื่อหนึ่ง HFC‐227ea (1,1,1,2,3,3,3-heptafluoropropane)
ลักษณะการทำงาน
ในระบบ FM 200 หรือ HFC-227ea ทั่วไปจะเก็บสารดับเพลิงไว้ในถังในสภาพของเหลวอัดแรงดันไว้ด้วยก๊าซไนโตรเจน เมื่อระบบตรวจจับเพลิงไหม้ทำการยืนยันการเกิดเพลิงไหม้ในพื้นที่ที่ติดตั้งระบบดับเพลิงด้วยสาร FM 200 ได้ ระบบควบคุมจะส่งสัญญาณมาสั่งเปิดวาล์วหัวถังบรรจุสาร FM 200 ซึ่งทำให้สารถูกแรงดันไนโตรเจนอัดเข้าไปในระบบท่อแล้วฉีดออกปกคลุมพื้นที่ป้องกันเพลิงไหม้ ระบบดับเพลิง FM 200 จะลดอุณหภูมิในพื้นที่เกิดเพลิงไหม้ลงจนทำให้เพลิงดับ ก๊าซที่เกิดจากการระเหยของสารดับเพลิงนี้ไม่มีความเป็นพิษและไม่แทนที่ออกซิเจนในอากาศ จึงไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์หากใช้ในปริมาณที่ใช้ในการดับเพลิงปกติ และไม่เหลือสารตกค้างไว้ในพื้นที่ ทำให้ไม่จำเป็นต้องเก็บกวาดหลังจากการดับเพลิง นอกจากนี้ สาร FM 200 ยังเป็นสารที่มีความเสถียรสูงเก็บรักษาได้นาน สามารถใช้ในปริมาณและความเข้มข้นที่น้อยในการดับเพลิงตามมาตรฐาน NFPA 2001 (National Fire Protection Association) และกระบวนการผลิตที่ไม่ยุ่งยากเมื่อเทียบกับสารสะอาดดับเพลิงชนิดอื่นเช่น NOVEC 1230 ทำให้สารมีราคาถูก ใช้ในปริมาณน้อยทำให้ประหยัดค่าใช้จ่ายอีกด้วย
ทาง Firetrade Engineering เป็นตัวแทนจัดจำหน่ายระบบดับเพลิงสารสะอาด ระบบ FM 200 จาก Kidde Fire System ซึ่งได้รับการรับรองจาก Underwriters Laboratories (UL) และ Factory Mutual (FM) โดยมีผู้เชี่ยวชาญที่สามารถให้คำปรึกษา ออกแบบ และติดตั้งระบบดับเพลิง รวมทั้งทดสอบและซ่อมบำรุงระบบดับเพลิง โดยยึดหลักตามมาตรฐานสากลเช่น NFPA 2001 (National Fire Protection Association) และคำแนะนำของผู้ผลิต